Klinische studies en wetenschappelijk onderzoek

Het laboratorium biedt ondersteuning aan diverse wetenschappelijke projecten binnen GZA en ZNA en aan de uitbouw van de Biobank.

Hiervoor werkt het Labo PA² samen met de verschillende Clinical trial units of onderzoeksdiensten van de ziekenhuisgroepering GZA ZNA of andere onderzoeksgroepen, met respect voor deontologie en GDPR richtlijnen.

Om dit in goede banen te leiden werd er een “Innovatie en Studie Unit “opgericht binnen pathologie. Hierin werken toegewijde pathologen , paramedici en IT samen om dit optimaal te laten verlopen.

Richtlijnen

Samenwerking in kader van klinische studies

Voor de opstart van de studie wordt er steeds overleg gepleegd met het labo PA² over wat er binnen de studie wordt verwacht van het labo PA². Dr C. Mattelaer is de contactpersonen in deze.

Indien stalen worden ingestuurd in het kader van een actieve studie kan men steeds gebruik maken van een specifiek aanvraagformulier hiervoor.

Ga naar ‘Aanvraagformulieren’ om de correcte aanvraagformulieren te printen.

Resectiespecimens van tumoren voor klinische studies SA

Meer en meer klinische trials (bijvoorbeeld voor hersentumoren, longtumoren, …) vereisen weefsel dat zo snel mogelijk, dit is meestal binnen de 15 minuten na resectie, ingevroren wordt in vloeibare stikstof.

De operatie van deze patiënten moet daarom binnen de openingsuren van het laboratorium gepland worden, zodat patholoog en medisch laboratoriumtechnoloog aanwezig zijn. Bij voorkeur wordt voor deze biopten de ‘Chronoprocedure’ gevolgd. In ieder geval moeten deze specimens onmiddellijk na resectie vers en ongefixeerd binnengebracht worden in het labo.

Het uur van afname moet duidelijk ingevuld zijn op het aanvraagformulier. De patholoog zal onmiddellijk na aankomst van het weefsel in het labo een gedeelte van de tumor invriezen in vloeibare stikstof of verwerken volgens de richtlijnen van de klinische studie. Het uur van invriezen wordt genoteerd in NeoPath (LIS-systeem).

Wetenschappelijk onderzoek door het laboratorium pathologie PA²

Vrijwel alle kennis over gezondheid en ziekte wordt verkregen door wetenschappelijk onderzoek. Dit onderzoek is heel ruim en kan opgesplitst worden in verschillende soorten. Het fundamenteel onderzoek helpt ons een beeld te vormen van de oorzaak en het verloop van ziekten.

Klinische studies helpen ons tot betere behandelingen te komen.

Translationeel onderzoek is de schakel tussen fundamenteel en klinisch onderzoek en vertaalt de onderzoeksresultaten naar bruikbare medische producten en klinische toepassingen.

Om mee te helpen aan de vooruitgang van de geneeskunde, kan gebruik gemaakt worden van menselijk restmateriaal of beschikbare data binnen het laboratorium PA².

Wetenschappelijk onderzoek en Research & Development (R&D) op restmateriaal en beschikbare data

Lichaamsweefsels- en vochten worden afgenomen in kader van diagnose of behandeling van een patiënt. Nadat dit materiaal gebruikt is om de meest optimale zorg mee te bepalen voor de patiënt kunnen nog restanten overblijven. Lichaamsmateriaal dat overblijft na een diagnostisch onderzoek of een ingreep (restmateriaal of restweefsel) kan voor kwaliteitsbewaking binnen het labo of wetenschappelijk onderzoek gebruikt worden (conform artikel 20 van de wet van 19 december 2008 op het menselijk lichaamsmateriaal). In deze wet wordt beschreven dat het bewaren en het gebruik van dit restmateriaal de goedkeuring van de patiënt verondersteld tenzij een uitdrukkelijke weigering wordt ingediend door deze patiënt.

Het materiaal en/of de beschikbare data die gebruikt wordt voor onderzoek wordt telkens getoetst aan kwaliteitsnormen en wordt enkel beschikbaar gesteld aan derden zodanig het niet traceerbaar is naar een individuele patiënt (uw naam wordt niet vermeld, maar geanonimiseerd of vervangen door een code, gepseudonimiseerd). Data in verband met uiterst zeldzame aandoeningen worden in principe niet gedeeld zonder expliciete toestemming,…. De GDPR regelgeving wordt hierbij steeds in acht genomen.

Elk potentieel project waar het labo PA² aan participeert wordt getoetst aan het innovatieve karakter en/of de klinische bruikbaarheid. Daarnaast start het labo PA² ook zelf wetenschappelijke projecten op, al dan niet in samenwerking met of ondersteunt door een externe partner.

Externe partners waarmee PA² de voorbije jaren mee samenwerkte zijn oa. AstraZeneca, IBEX, Johnson&Johnsen, Mindpeak, Pathomation, Quartett en Roche.

Als u als patiënt niet wenst dat deze data of lichaamsmateriaal gebruikt wordt voor deze doeleinden heeft u of uw vertegenwoordiger het recht dit gebruik ten allen tijde te weigeren. Deze weigering kunt u meedelen aan de arts onder wiens verantwoordelijkheid de wegneming van het lichaamsmateriaal valt of aan de medisch directeur van PA². Uiteraard heeft deze weigering geen enkele impact op de zorg die u van ons ontvangt.

Lopende wetenschappelijke projecten

  • Samen met OWKIN onderzoekt het labo PA² de mogelijkheid om genetische afwijkingen (MSI, multisattelietinstabiliteit) op te sporen door gebruik te maken van AI op digitale scans van de gepreleveerde biopten met maag- of endometriumkanker. Alle regels van de GRPR wetgeving worden in acht genomen. Zo wordt alle informatie binnen de studie geannonimiseerd. De studie kreeg goedkeuring van de ethische commisse. Meer informatie

  • Binnen het labo PA² willen we onderzoeken of we de resultaten van een specifiek type genetische test (GEP; Gene expression profiling) kunnen voorspellen door gebruik te maken van AI op ingescande biopten van borstkanker. Het beteft letsels die hormoonreceptor gevoelg zijn en geen HER2-eiwit tot expressie brengen waar deze genetische test een inschatting van de prognose maakt. Alle data wordt geannonimierd en de regels van de GDPR-wetgeving worden in acht genomen. De studie kreeg goedkeuring van de ethische commissie.